Van der Avoird Trayplant is gespecialiseerd in het opkweken van aardbei- en framboos uitgangsmateriaal. De innovatieve manier van vermeerderen draagt bij aan de toekomstige voedsel- en energievoorziening waarbij ze een verbinding leggen tussen platteland en stad met respect voor People & Planet.
Van der Avoird Trayplant
Gemeente: Alphen-Chaam
Thema’s: Biodiversiteit, Duurzame energie & waterhuishouding, Werkgelegenheid, Educatie & Inspiratie, Ruimte voor recreatie, Ruimte voor woningen
People, Planet, Profit
De balans tussen People (omgeving en de mensen die er werken) Planet (hergebruik van water, meststoffen biologische bestrijdingsmiddelen, biodiversiteit) en Profit (Rendabel bedrijf blijven wat toekomst bestendig is) is voor hen het complete verhaal van duurzaamheid.
Ze geloven dat het mogelijk is om te voorzien in de groeiende voedselbehoeften van de maatschappij met een positieve impact op de natuur. De wijze om dit te realiseren berust op het inzetten van bestaande en innovatieve duurzame productiemethoden in combinatie met een duurzame energievoorziening en waterhuishouding. Het resultaat is een efficiënte duurzame bedrijfsvoering met een opbrengst per hectare die substantieel hoger ligt en een positieve impact heeft op de natuur en maatschappij.
Ondernemer en eigenaar Peter (agrarisch ondernemer van het jaar 2018): ‘als de knop in denken omgezet kan worden door zowel ondernemer als gemeente wordt het agrarisch product wat ‘toevallig’ in de kas staat een rest product. Het doel van het bedrijf wordt dan impact maken, het agrarisch product produceren een bijkomstigheid’.
Van de Avoird Trayplant heeft op meerdere thema’s een meeropbrengst:
Biodiversiteit en ruimte voor recreatie
Meer natuur door efficiënte bedrijfsvoering
Bij de groei van het bedrijf vindt Van der Avoird Trayplant het belangrijk dat de impact op de omgeving zo klein mogelijk wordt gehouden. Visueel groen en biodiversiteit is één van de waarden die ze meenemen bij de aanleg of renovatie van de locaties. Zo is er op de locatie Rimpelaar 3 in Molenschot een wandelpad aangelegd en 1 hectare natuur ontwikkeld in het zogeheten Wouwervallei (van Breda – Alpensebaan in Gilze).
Op locatie Rimpelaar wordt gebruik gemaakt van een meer-lagen systeem waar in een grote klimaatcel in 4 lagen geteeld wordt. Door de ontwikkelingen in de teelt van afgelopen jaren en het gebruik maken van 4 lagen teelt, wordt 55 keer minder oppervlakte gebruikt dan vroeger. Door uit de grond te telen (dus niet meer in de volle grond) is er al veel ruimte bespaard, deze teelt in 4 lagen toepassen zorgt voor nog meer ruimtebesparing. Door de klimaatcel zijn de omstandigheden voor de plant optimaal waardoor er meerdere teeltronden op hetzelfde oppervlakte gedaan worden, waardoor nog meer ruimte bespaard wordt.
“Wij geloven dat het mogelijk is om te voorzien in de groeiende voedselbehoefte van de maatschappij met een positieve impact op de natuur. De opbrengst van vierlagenteelt in de kas is bij de frambozen 200 keer hoger dan in de buitenteelt. Daar komen we oorspronkelijk vandaan. Zodoende is er grond over. Die geven we terug aan de natuur. Daarmee krijgt de biodiversiteit een impuls”, aldus van der Avoird.
Dit natuurgebied is onderdeel van de Wouwervallei. Welke is heringericht om bijzondere planten en dieren, zoals de boomkikker, kerk- en steenuil, meer kansen te geven. Het wandelpad in het gebied gaat deels over de grond van de kwekerij.
3 P’s: People, Planet, Profit en het wandelpad:
People: Wandelpad voor omwonenden en natuurliefhebbers
Planet: Teruggeven van een stukje natuur aan de omgeving
Profit: De betreffende percelen waren niet exact vierkant. Door de trayvelden wel in een vierkant aan te leggen, bleef er een stukje grond over. Hier is het wandelpad aangelegd. Dit levert voor het personeel van Trayplant meer efficiëntie op m.b.t. het stekken en rooien van het trayveld. Met als gevolg weer meer tevreden personeel. Hiermee is de cirkel weer rond.
Langs dit wandelpad staan diverse soorten wilde- en waterplanten, waaronder vele soorten van het oorspronkelijk natte gebied dat hier vroeger was. Kenmerkende soorten hiervan zijn onder andere de grote weegbree, de zwanenbloem en de gele plomp. Helaas komen deze soorten in dit gebied steeds minder voor. Mede daardoor zijn deze hier terug aangeplant om een nieuwe kans te krijgen. Ook zijn er diverse variaties grassen en natuurlijke “kruiden” gezaaid (het zgn. “Brabants Landschap Natuurmengsel”) om meer diversiteit bovengronds te creëren.
Biodiversiteit
Haagafscheiding: natuurlijke (gewas)bescherming
Binnen de locatie wordt er geprobeerd een juiste inpassing in de omgeving te bewerkstelligen. Door gebruik te maken van inheemse vegetatie, die van nature voorkomen, herstellen we biodiversiteit.
De els speelt een essentiële rol in de afscheiding van de percelen. In de zomer dient deze haag onder andere als natuurlijke windvanger voor de gewassen. ’s Winters is hij uitermate geschikt als overwinteringsplaats voor “natuurlijke vijanden”. Diverse Orius-soorten en sluipwespen kunnen vanwege de open structuur van de bast goed overwinteren. Met name in het voorjaar zijn deze “gasten” zeer welkom om eventuele luizen en tripsen, die de gewassen kunnen aantasten, op een natuurlijke wijze te bestrijden.
Biodiversiteit en duurzame waterhuishouding
Bloeiende en kruidenrijke akkerranden: verbeteraar waterkwaliteit
Op locatie de Leeuwerik, is in samenwerking met natuurvereniging Mark & Leij een beplantingsontwerp gemaakt. Aan de zuidkant van het perceel is gekozen voor een brede strook welke is aangelegd met inheemse struikgewassen.
Duurzame Energie & Waterhuishouding
WKO (Warmte- Koude- Opslag)
In de kassen van voornamelijk koude teelten zoals aardbeien- en frambozenplanten wordt gebruik gemaakt van warmte in de winter en verkoeling in de zomer door gebruik van een zogenaamde WKO installatie. Deze installatie benut de dieper liggende bodem als energiebuffer. De aarde is de accu. Het water wordt opgeslagen in de grond in 2 verschillende putten. De ene is de koude opslag, de andere de warmte opslag. In de winter wordt het water uit de warmteopslag opgepompt en verwarmd door een warmtepomp tot de juiste temperatuur. Dit water gaat door de kas heen en verwarmd de kas. Het water koelt af doordat de warmte de kas in gaat. Het water dat weer uit de kas komt, wordt opgeslagen in de koude opslag.
Van der Avoird Trayplant heeft nog restwarmte waarvan ze dromen deze in de toekomst aan een woonwijk te kunnen leveren zodat de huishoudens in de woonwijk van het gas af kunnen. Zodat naast het bedrijf ook de woningen klimaatneutraal worden. Het zou een geweldige kans win-win-win zijn: duurzame energievoorziening voor zowel bedrijf als gemeente en daarmee een bijdrage aan de duurzame actie agenda van de gemeente, een nieuw verdienmodel voor de agrariër én een mooie boer-burger verbinding.
Zonnepanelen op daken
Boven op de schuur van het agrarisch bedrijf zijn 1845 zonnepanelen geplaatst. Deze zonnepanelen wekken energie op (circa 500.000 KwH) die gebruikt wordt om het bedrijf te voorzien van energie voor bijvoorbeeld de koelcellen.
Zonnepanelen op water(bassins)
Er zijn 2304 zonnepanelen in het bassin gelegd. Theoretisch moeten die 933.000 hWh per jaar opleveren. Volgens het Nibud gebruikt een huishouden per jaar 2740 kWh, dus omgerekend leveren de zonnepanelen in het waterbassin de energie op voor 340 huishoudens! De komende jaren zullen uitwijzen wat ze daadwerkelijk opleveren.
Opvang vrijkomende warmte koelcellen
De planten worden in de winter opgeslagen in koelcellen en in de zomer wordt het stekmateriaal ook tijdelijk in de koelcellen bewaard. Bij het koelen van koel- en vriescellen komt warmte vrij. Met deze warmte worden de bedrijfsruimten als de kantoren en kantine verwarmd.
Bio filter voor circulair watergebruik
Van de Avoird Trayplant vangt 99% van al het water op dat op de kassen, trayvelden en asfalt valt. Dat slaan we op in bassins. Voor gebruik in de kwekerij moet het heel schoon zijn. Vroeger ontsmetten ze het met waterstofperoxide, maar daarmee vernietig je ook alle nuttige microbiologie. Daarom zijn ze overgegaan op een traagzandfilter. Hiermee bootsten ze de natuur na. Het water zakt heel langzaam door drie meter steeds fijner zeezand. Dat zuivert het water. Maar omdat er toch nog schadelijke virussen kunnen overblijven, moeten ze voorzichtig zijn. “We testen steeds of het water voldoende schoon is. Op de nieuwe locatie, Rimpelaar 3 Molenschot, gaan ze voor nog meer zekerheid. Daar gebruiken ze eerst een laag lava als voorfiltratie. Daarna gaat het water door een nanofilter. Zo hebben ze voldoende schoon water zonder gebruik van chemicaliën en 100% gerecirculeerd.
Daarnaast wordt het water dat gebruikt wordt om gewassen te beregenen, volledig hergebruikt binnen het bedrijf. Al het drainwater wordt opgevangen en gaat door een bio filter. Dit is een filter dat bestaat uit verschillende lagen natuurlijk materiaal waar het water doorheen gespoeld wordt. In de lagen zitten verschillende micro-organismen die de verontreinigingen uit het water halen. Aan het eind van de bio filter is het water weer schoon en wordt weer gebruikt om opnieuw te beregenen.
Werkgelegenheid
Iedereen mag meewerken
Voor van de Avoird Trayplant is het personeel een zeer belangrijke factor in het bedrijf. De kennis, kunde, maar zeker ook de sociale voldoening en kracht die zij gezamenlijk als team uitstralen.
Voor al het personeel geldt: Door de gezamenlijke doelstellingen en individuele ontwikkelingsmogelijkheden, is het team een zeer stabiele factor binnen het bedrijf en hebben ze weinig verloop. Het werkt stimulerend als ieder personeelslid de mogelijkheid heeft zich verder te ontwikkelen. De snelheid en groei is aan het individu.
Daarnaast werkt Van de Avoird Trayplant oa samen met Talent2Work. Talent2Work is een initiatief van de gemeente Gilze en Rijen. Doel van dit project is zoveel mogelijk mensen met een uitkering te laten uitstromen naar werk.
Educatie & inspiratie
Open dagen, rondleidingen, workshops
Van de Avoird Trayplant stelt het bedrijf met regelmaat open voor de omgeving. Er wordt inzicht gegeven aan de maatschappij en scholen op welke wijze er voorzien kan worden in de voedselvoorziening van de toekomst. Dit gebeurt door middel van open dagen, rondleidingen en workshops.
Voor van der Avoird Trayplant is de interne informatievoorziening – maar ook naar de omgeving (bijv. buren) – zeer belangrijk! Voordat je daadwerkelijk actie gaat ondernemen is informatie delen over wát je gaat doen en wáárom je het gaat doen uiterst belangrijk. In de meeste gevallen levert dit veel begrip en acceptatie op. Hoe ga je jouw terrein afbakenen? Met een hek? Een muur? Of met een stuk groen? Iedereen zal hier een mening over hebben. Uiteraard zijn er een aantal zaken wettelijk geregeld maar overleg met naaste buren en de vraag of het in de omgeving past, zijn essentieel. Uiteindelijk moet alles in een economisch perspectief geplaatst worden.
Een goed voorbeeld van bovenstaand statement is de samenwerking die Van der Avoird Trayplant heeft in het produceren van de “Framboise d’Avoird”, een heerlijke frambozenwijn. Minicamping Wilgenweide en Wijngaard Dassemus zijn enkele lokale ondernemers waarmee Van der Avoird Trayplant samenwerkt om een prachtig natuurproduct op de markt te brengen.
Kennisdeling en versnelling
Eigenaar Peter van der Avoird pur sang! Met zijn vooruitstrevende geest en visie inspireert hij menigeen. Van ondernemer tot bewindsman, van collega tot student stimuleert hij kennisoverdracht. Een goed voorbeeld hiervan is zijn visie op duurzaam ondernemerschap en hoe hij aan de hand van de 3P’s: People, Planet, Profit de bedrijfsvoering van Trayplant heeft aangepast en dit voor een breed publiek uit wil dragen. Niet voor eigen gewin maar vanuit het hart omdat hij droomt van een samenleving waar People, Planet en Profit samen gaan en elkaar versterken. Peter is dan ook initiatiefnemer van het platform Goed Boeren geeft Energie. Lees meer over het initatief Goed Boeren geeft Energie.